یکی از دلایلی که سبب شد امروزه در دانشگاه‌‌ها شاهد رشته‌ای به نام مهندسی انرژی باشیم، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و نیاز به افراد متخصص در این زمینه است. اگر بخواهیم تعریفی جامع برای رشته مهندسی انرژی ارائه دهیم می‌توان این رشته را تحقیق و تحلیل، توسعه و ساخت، مدیریت و بهره‌برداری از سیستم‌های استخراج، فراورده‌های انرژی و تبدیل انتقال توزیع و مصرف انرژی دانست.
رشته مهندسی انرژی از زیرمجموعه‌های گروه آزمایشی ریاضی و فنی محسوب می‌شود. داوطلبان می‌توانند از طریق کنکور ریاضی به تحصیل در این رشته مشغول شوند. این رشته در مقطع کارشناسی سه گرایش سیستم‌های انرژی، فناوری‌های انرژی و انرژی و محیط زیست را شامل می‌شود. علاقه‌مندان به تحصیل در رشته مهندسی انرژی در طول تحصیل حدود ۱۴۵ واحد درسی را می‌گذرانند. امکان ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته مهندسی انرژی نیز وجود دارد.
رشته مهندسی انرژی در کشور ما هر روز در حال گسترش و پیشرفت است. داوطلبانی که به تحصیل در این رشته علاقه‌مندند باید از درک و خلاقیت بالایی برخوردار باشند. همچنین باید به تحقیق، تحلیل و استدلال و مطالعه علاقه‌مند بوده و توانایی کار در شرایط سخت را داشته باشند. رشته مهندسی انرژی تشابه بسیاری با رشته‌های مهندسی مکانیک و مهندسی شیمی دارد؛ در نتیجه دانشجویان این رشته باید در درس‌هایی چون ریاضی و فیزیک پایه قوی داشته باشند.
با توجه به نوپا بودن رشته مهندسی انرژی در کشورمان و توجه به این نکته که کشور ایران دارای منابع عظیم انرژی است، نیاز به مهندسین فارغ‌التحصیل این رشته در بازار کار بیش از پیش احساس می‌شود. بازار کار این رشته را می‌توان به دو بخش دولتی و خصوصی تقسیم کرد. نمونه‌هایی از ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی که فار‌غ‌التحصیلان رشته مهندسی انرژی می‌توانند در آن مشغول به کار شوند، عبارتند از: وزارت نفت و نیرو، سازمان‌های انرژی‌های نو ایران و بهره‌وری انرژی. همچنین در بخش خصوصی افراد جویای کار می‌توانند در شرکت‌های وابسته به انرژی مشغول به کار شوند.
دانشگاه‌های برتر بسیاری برای این رشته در ایران وجود دارد. بهترین دانشگاه‌های مهندسی انرژی از این قرار است:
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر
- دانشگاه صنعتی شریف
- دانشگاه تهران
- دانشگاه شهید بهشتی
- دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
- دانشگاه صنعتی قم
- دانشگاه علم و صنعت ایران
